जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्न महँगो, निद्रा पनि घट्दै: अनुसन्धानको चेतावनी

तापक्रम वृद्धिले खेती घटाउँदै मूल्य बढाउँदै, गर्मीले निद्रा पनि लुट्दै
काठमाडौँ, जेठ ३- अबको दशकमा जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्न महँगो बनाउँदै दैनिक जीवनका अत्यावश्यक पक्षहरूमा प्रत्यक्ष असर गर्ने पक्का देखिएको छ। तापक्रम बढ्दै जाँदा अब हाम्रो थाली र ओछ्यानमा समेत संकट उत्पन्न हुँदैछ।
सन् २०३५ सम्म खाद्यान्न दोब्बर महँगो?
तापक्रम वृद्धिले कृषि उत्पादनमा गम्भीर असर पुर्याइरहेको छ। युरोपेली केन्द्रीय बैंकले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदन अनुसार, जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्नको मूल्य सन् २०३५ सम्ममा अहिलेको तुलनामा दोब्बर हुने सम्भावना देखिएको छ।
अनुसार, तापक्रम वृद्धिका कारण खेती घट्दै जाँदा अन्न र तरकारीजस्ता अत्यावश्यक वस्तुहरू बजारमा कम आपूर्ति हुनेछन्। सोही कारण जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्न महँगो बनाइरहेको छ। मुद्रास्फीति दर पनि जलवायु परिवर्तनकै कारण हरेक वर्ष ०.५ देखि १.२ प्रतिशतले बढ्न सक्नेछ।
गर्मीले अब निद्रामा पनि असर
खाली पेट मात्र होइन, गर्मीले अब निद्रामा समेत असर गर्न थालेको छ। चीनको फुडान विश्वविद्यालयका वैज्ञानिकहरूले गरेको अनुसन्धान अनुसार, तापक्रम १० डिग्रीले बढ्दा मानिसको निद्रामा २० प्रतिशतले कमी आउने पाइएको छ।
उनीहरूको अध्ययनमा अनुसार, यही प्रवृत्ति रहेमा चिनियाँ जनताले सन् २१०० सम्ममा वार्षिक ३३ घण्टासम्म निद्रा गुमाउने खतरा देखिएको छ।
जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्न महँगो बनाउँदा नेपालमा खाद्य सुरक्षाको संकट: अझै गम्भीर असर देखिने खतरा
नेपालमा जलवायु परिवर्तनले खाद्यान्न महँगो बनाउने असर दिनप्रतिदिन स्पष्ट हुँदै गएको छ। असिनापानी, खडेरी र बाढीले वर्षेनी खेतीपातीको चक्र विथोलिएको छ, जसले घरेलु उत्पादन घटाउँदै लगेको छ। उत्पादनमा गिरावट आउँदा बजारमा मूल्य वृद्धिको चाप उपभोक्ताले बेहोर्नुपरेको छ। साथै, उत्पादन कम हुँदा आयातमा निर्भरता बढ्नेछ, जुन नेपालजस्तो कमजोर अर्थतन्त्रका लागि दीर्घकालीन चुनौती बन्छ। जलवायु-प्रतिकूलतालाई ध्यानमा राख्दै नीति, अनुदान र प्रविधिको सहायताबाट कृषि सुधार नगरे सम्म खाद्य सुरक्षाको संकट गहिरिँदै जाने खतरा छ।
सचेत नबनिए आजको लापरवाही भोलिको पीडा बन्न सक्छ
अध्ययनकर्ताहरूको भनाइमा, जलवायु परिवर्तन अब केवल वातावरणीय बहसको विषय मात्र होइन। यसले हाम्रो खाना, स्वास्थ्य, जीवनशैली सबैमा गहिरो प्रभाव पार्दैछ।
जलवायु परिवर्तन: “हरित सहायता कि नयाँ निर्भरता?”
निष्कर्ष
जलवायु परिवर्तनले खेती घटाएर खाद्यान्ननै महँगो बनाइरहेको छ र तातो रातले निद्रा पनि लुटिरहेको छ। यो अब चेतावनी होइन, ज्वलन्त यथार्थ हो। तत्काल सचेत र सजग भइ जलवायु अनुकूल नीति निर्माण र कार्यान्वयनमा ध्यान दिनु अपरिहार्य देखिन्छ।
तपाईंको प्रतिक्रिया