प्रदेश अर्थतन्त्रको समीक्षा २०८१/८२: गण्डकीको तीव्र उडान, बागमतीको मजबुत योगदान

काठमाडौँ, जेठ १४ — चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ का लागि राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयले सार्वजनिक गरेको प्रदेशगत आर्थिक विवरणले गण्डकीको तीव्र आर्थिक वृद्धि र बागमती प्रदेशको स्थिर र बलियो आर्थिक योगदान उजागर गरेको छ।
गण्डकीको चम्किलो उडान: ५.५१% आर्थिक वृद्धि
गण्डकीको तीव्र आर्थिक वृद्धिसहित ५.५१% वृद्धि दरले यो सबैभन्दा छिटो अघि बढ्ने प्रदेश बन्यो। विद्युत् र ग्यास क्षेत्रमा १३.१२% वृद्धि, साथै पर्यटन र सेवामा उल्लेखनीय फड्को देखिएको छ। कृषिमा आधारित संरचना हुँदाहुँदै पनि, गण्डकीले ऊर्जा र सेवामा विविधीकरण गरिरहेको संकेत छ।
बागमती: नेपालको आर्थिक मेरुदण्ड यथावत्
बागमती ५.१८ प्रतिशत वृद्धिदरसहित दोस्रो स्थानमा रहे पनि, कुल गार्हस्थ उत्पादन (GDP) मा ३६.५२ प्रतिशत योगदान दिई देशको आर्थिक इञ्जिनको रूपमा मजबुत छ। थोक तथा खुद्रा व्यापार (२२.५५%), घरजग्गा कारोबार, र सेवा क्षेत्र प्रमुख छन्। विद्युत् तथा ग्यास क्षेत्रमा १९.९५% को उच्च वृद्धि देखिएको छ।
अन्य प्रदेशहरूको आर्थिक स्थिति
प्रदेश | वृद्धिदर | प्रमुख क्षेत्र |
---|---|---|
कर्णाली | ४.७४% | कृषि (३०.१%), यातायात (१०.५४%) |
लुम्बिनी | ४.७०% | कृषि (३१.०२%), यातायात (९.७०%) |
मधेस | ४.५०% | कृषि (३६.७३%), ऊर्जा (९.८३%) |
कोशी | ३.३४% | कृषि, वन, मत्स्य (३४.०५%) |
सुदूरपश्चिम | ३.३२% | कृषि (३४.७२%), ऊर्जा (८.७३%) |
प्रतिव्यक्ति आयमा गहिरो असमानता
बागमतीमा प्रतिव्यक्ति आय USD 2,602 छ, जुन मधेस प्रदेश (USD 932) भन्दा झण्डै तीन गुणा बढी हो। यो असमानता पूर्वाधार, शिक्षा, रोजगारीको अवसर जस्ता सूचकसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित छ।
नेपाली अर्थतन्त्र र विदेशी ऋण: आत्मनिर्भरताको वास्तविकता कति गहिरो छ?
निष्कर्ष: सन्तुलित र समावेशी आर्थिक वृद्धि अपरिहार्य
यो तथ्यांकले देखाउँछ कि बागमतीको योगदानले देश धाने पनि गण्डकी जस्ता प्रदेशको गति उत्साहजनक छ। तर, कर्णाली, सुदूरपश्चिम, र मधेस अझै चुनौतीमा छन्। अबको रणनीति पूर्वाधार विकास, कृषि आधुनिकीकरण, र प्रदेश सन्तुलनमा आधारित समावेशी नीति हुनुपर्छ।
तपाईंको प्रतिक्रिया