पुरुषमाथि बढ्दो हनी ट्रापको चुनौती : आत्महत्या र ब्ल्याकमेलको चक्र

४५% पुरुष पीडित, तर समाज र कानुन मौन — डिजिटल अपराधमा पुरुषको पीडा बेवास्ता
काठमाडौँ, जेठ १७ — सार्वजनिक रूपमा कमै चर्चा हुने भए पनि हनी ट्रापको चुनौती अहिले नेपालमा गम्भीर रूप लिन थालेको छ। पछिल्ला वर्षहरूमा सामाजिक सञ्जाल र डिजिटल माध्यममार्फत पुरुषलाई लक्षित गरी फैलिंदै गएको यस्ता घटनाहरूले मानसिक, आर्थिक र सामाजिक पीडाको घेरा बनाएको छ।
पुरुषलाई लक्षित गर्ने गिरोह सक्रिय
हनी ट्राप (प्रेमपासो) का घटना सामान्यतया फेसबुक वा इन्स्टाग्रामबाट सुरु हुन्छन्। फेक प्रोफाइल बनाएर पुरुषसँग भावनात्मक सम्बन्ध गाँस्ने, अन्तरंग कुराकानी गराउने अनि ती सामग्रीकै आधारमा ब्ल्याकमेल गर्ने गिरोहहरू सक्रिय छन्। केही घटनामा महिलाहरू स्वयं संलग्न हुँदा, कतिपयमा तिनीहरूलाई प्रयोग गर्ने आपराधिक समूह क्रियाशील रहेको देखिन्छ।
पीडित पुरुष, तर मौन
नेपाल मनोवैज्ञानिक संघको अनुसार, हनी ट्रापबाट पीडित ८५% पुरुषहरूले सामाजिक डर, कानुनी अन्योल र आत्मसम्मानका कारण आवाज उठाउन सकिरहेका छैनन्। एउटा अध्ययनले १२% पुरुषले यौन ब्ल्याकमेलको अनुभव गरेको देखाएको छ, जुन संकेत हो कि हनी ट्रापको चुनौती व्यापक हुँदैछ।
क्षेत्रगत अवस्था : शहरी क्षेत्रमा बढ्दो समस्या
काठमाडौं उपत्यकाका ४५% पुरुष अनलाइन ब्ल्याकमेलको शिकार भएका छन्। कर्णाली र सुदूरपश्चिममा क्रमशः १५% र १८% पुरुषहरू यस्ता घटनाबाट पीडित छन्। मधेसमा सामाजिक अपवादको डरले उजुरी दर्ता नै नगर्ने प्रवृत्ति रहेको देखिन्छ।
२०८१ सालका प्रमुख घटनाहरू
१. कर्णालीमा एक किसानलाई ब्ल्याकमेल गरी आत्महत्या गर्न बाध्य बनाइयो।
२. सुदूरपश्चिमका एक व्यवसायीको मानसिक तनावले मृत्यु भयो।
३. काठमाडौंका सरकारी कर्मचारीले आत्महत्या गरे।
४. काठमाडौंकै अर्को घटनामा एक जग्गा व्यवसायीबाट ठगी, सुरक्षाकर्मीको संलग्नताको आरोप।
समाधानका सम्भाव्य दिशा
लैङ्गिक तटस्थ कानुनी संरचना
पुरुष पीडितलाई न्याय दिलाउने गरी समानुपातिक ऐन निर्माण गर्नुपर्छ।
झुटा मुद्दाविरुद्ध कडा कारबाही
गलत नियतले मुद्दा दर्ता गर्नेहरूमाथि कारबाही अनिवार्य हुनुपर्छ।
मानसिक परामर्श सेवा
हनी ट्रापबाट पीडित पुरुषका लागि गोप्य मनोपरामर्श सेवा जरुरी छ।
सामाजिक दृष्टिकोणमा परिवर्तन
पुरुष पनि हिंसाका शिकार हुन सक्छन् भन्ने चेतना समाजमा फैलाउनुपर्छ।
डिजिटल सुरक्षा सुदृढीकरण
साइबर अपराध नियन्त्रणका लागि प्रहरी र कानुनी निकायलाई अत्याधुनिक तालिम आवश्यक छ।
पुरुषको जिन्दगी सजिलो कि महिलाको?” — समाजको पुरानो प्रश्न र आजको उत्तर
निष्कर्ष
हनी ट्रापको चुनौती अब व्यक्तिगत मात्र नभई सामाजिक, कानुनी र प्रशासनिक तहमा बहसको विषय हुन थालेको छ। आत्महत्या, ब्ल्याकमेल, र मानसिक पीडाको यो चक्र रोक्न अब समाज, कानुन र सरकार सबै मिलेर गम्भीर कदम चाल्न आवश्यक छ।
तपाईंको प्रतिक्रिया