काठमाडाैं, असार ११— विश्वभरका सरकारहरूलाई दक्ष र योग्य कर्मचारी आवश्यक पर्छ र त्यसका लागि विश्व सार्वजनिक सेवा आयोग (Global Public Service Commission) हरू महत्वपूर्ण आधार हुन्। यी आयोगहरूले निष्पक्ष, पारदर्शी र योग्यतामा आधारित छनोट प्रक्रियालाई सुनिश्चित गरी सुशासनलाई सुदृढ पार्छन्।

एसियाली मुलुकमा संवैधानिक आयोगहरूको भूमिका (Role of Public Service Commissions in Asia)

भारत, नेपाल, बंगलादेश, पाकिस्तान र सिंगापुर जस्ता देशमा PSC हरूलाई संविधानले बलियो बनाएको छ।
➡ भारत (UPSC): लाखौं पदका लागि भर्ती गराउने शक्तिशाली संवैधानिक निकाय
➡ नेपाल PSC: सबैभन्दा निष्पक्ष निकायका रूपमा चिनिन्छ, सरकारका लागि योग्य उम्मेदवार सिफारिस गर्छ
➡ सिंगापुर PSC: उत्कृष्ट व्यावसायिकता र पारदर्शिता

पश्चिमी अभ्यास: नियमन र निगरानीमा जोड (Western PSC Models: Focus on Oversight)

➡ United Kingdom Civil Service Commission: भर्ती प्रक्रियाको निगरानी
➡ US OPM & MSPB: योग्यता प्रणाली रक्षा, भर्ती नियमन
➡ Canada PSC / Australia APSC: दक्षता र निष्पक्षता प्रवर्द्धन

अफ्रिकी आयोग: सुशासनका लागि संघर्ष (African PSCs: Challenges and Reforms)

➡ South Africa PSC: भ्रष्टाचार नियन्त्रण, सार्वजनिक सेवाको गुणस्तर सुधार
➡ Kenya PSC: योग्यतामा आधारित भर्ती
➡ Nigeria FCSC: सुधार प्रयासहरू जारी

नयाँ अभ्यासहरू (Emerging Practices)

डिजिटल भर्ती (Digital Recruitment)
क्षमतामा आधारित छनोट (Competency-based Selection)
विविधता र समावेशीकरण (Diversity & Inclusion)
आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स प्रयोग (AI in Recruitment)
सेवापछिको मूल्यांकन (Post-hire Performance Review)

लोकसेवा तयारी कसरी गर्ने? सफलताका लागि १० प्रभावकारी उपायहरू

निष्कर्ष

विश्व सार्वजनिक सेवा आयोग (Global Public Service Commission) हरू सुशासन र व्यावसायिक सरकारका लागि मेरुदण्ड हुन्। देशअनुसार संरचना र अभ्यास फरक भए पनि उनीहरूको साझा लक्ष्य भनेको निष्पक्षता र दक्षता हो। डिजिटल प्रविधिको युगमा PSC हरूले आफ्ना अभ्यासहरू अझ पारदर्शी र समावेशी बनाउन नवीन उपायहरू अंगालिरहेका छन्।