काठमाडौं, असार ३२-नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (CIB) ले काठमाडौंको बबरमहलमा रहेको Hope Fertility and Diagnostic Pvt. Ltd. विरुद्ध गम्भीर अनुसन्धान सुरु गरेको छ। नाबालिगको डिम्ब बिक्री प्रकरण को आरोपमा क्लिनिकसँग सम्बन्धित पाँच जनालाई अनुसन्धानका लागि नियन्त्रणमा लिइएको हो।

अनुसन्धानको घेरामा चिकित्सकहरू

अनुसन्धानमा परेका पाँचजनामध्ये डा. फोशिल अफिसर, डा. स्वस्ति शर्मा, डा. मलिना चौधरी सहित जस्टिना प्रधान र एलिसा वाली छन्। प्रारम्भिक बयानपछि उनीहरूलाई ‘अनुपस्थित नहुनु’ सर्तमा उपस्थितिमा छोडिएको छ।

डिम्ब निष्कासनको प्रक्रिया र ललाईफकाई

CIB का अनुसार, १६ वर्षभन्दा कम उमेरका बालिकालाई विभिन्न प्रलोभन देखाइ १० दिनसम्म हर्मोन इन्जेक्सन दिइएको र त्यसपछि सर्जरीमार्फत डिम्ब निकालिएको थियो।
पीडितहरूका अनुसार उनीहरूले १० देखि १५ हजार रुपैयाँ मात्र पाएका थिए। औपचारिक जानकारी वा सहमति विना गरिएको यो प्रक्रिया मानव अधिकार र चिकित्सा नैतिकताको गम्भीर उल्लंघन हो।

उजुरीपछि अनुसन्धान

घटनाको सुरुवात तब भयो जब एक बालिकाले आफूमाथि भएको घटना आमाबुबालाई सुनाइन्। त्यसपछि असार ११ गते मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्युरोमा उजुरी दर्ता गरियो। तर, जुरिस्डिक्सन (अधिकार क्षेत्र) बाहिर परेको भन्दै CIB ले सो प्रकरण आफैंले लिएको हो।

CIB प्रवक्ता एसपी युवराज खड्काले बताए अनुसार,

“निःसन्तान दम्पतीलाई सन्तान प्राप्तिमा सहयोग गर्ने नाममा किशोरीहरूको शरीरलाई प्रयोगशाला बनाइएको प्रारम्भिक तथ्यांकले देखाएको छ।”

के–के छन् आरोप?

1. नाबालिगमाथि जबरजस्ती शारीरिक परीक्षण
2. डिम्ब निष्कासनमा अवैध मध्यस्थता
3. मानव अंग कारोबारको आशंका
4. राष्ट्रिय स्वास्थ्य व्यवसाय परिषद् (NHPC) को मापदण्ड उल्लंघन
5. बाल अधिकारको गम्भीर हनन

अबको प्रक्रिया

सीआईबीले घटनासम्बन्धी थप प्रमाण संकलन गरिरहेको छ। दोषी ठहरिए ३ वर्षसम्म कैद वा आर्थिक जरिवानाको व्यवस्था लागू हुनेछ।

भक्तपुर मालपोतका प्रमुख २४ लाख घुससहित पक्राउ, फाइल रोक्दै मागिएको थियो रकम

निष्कर्ष

प्रजनन प्रविधिको नाममा यस्तो किशोरीहरूमाथि दुव्र्यवहार गम्भीर विषय हो। यसले चिकित्सा क्षेत्रको आचारसंहिता र मानवताको नै आधार हल्लाएको छ। अब राज्यको दायित्व छ — दोषीलाई कारबाही गर्ने र यस्ता संवेदनशील क्षेत्रमा कडा नियमन प्रणाली लागू गर्ने।