इटाली मर्न थालेको देश: आर्थिक, सामाजिक र जनसांख्यिक संकटको त्रिकोणमा
काठमाडौं, असार १३ — युरोपको सांस्कृतिक गहना मानिने इटाली अहिले गम्भीर संकटमा फसेको छ। स्ट्याग्नेन्ट अर्थतन्त्र, बुढ्यौलीको चाप र राजनीतिक अस्थिरताले गर्दा यसलाई “इटाली मर्न थालेको देश” को संज्ञा दिइएको छ।
आर्थिक मन्दीले थिचिएको इटाली
विगत दशकयता इटालीको आर्थिक वृद्धि न्यून रहँदै आएको छ। बेरोजगारी दर १०% माथि पुगेको छ भने युवावर्गमा यो दर अझ भयावह बनेको छ। कोरोना महामारीपछि साना र मध्यम व्यवसायहरू बन्द भएका छन्। लगानी घट्दै जाँदा आर्थिक गतिशीलता ठप्पजस्तै छ।
इटाली मर्न थालेको देशमा जनसंख्या घट्ने भयावह संकेत
इटालीमा प्रति महिलाको औसत जन्मदर १.२४ मात्र रहेको छ, जुन युरोपमा एकदमै न्यून हो। ६५ वर्षमाथिका नागरिकहरूको अनुपात तीव्र गतिमा बढिरहेको छ। युवा आप्रवासन घटेपछि कार्यशक्ति ह्रास हुँदै गएको छ।
राजनीतिक अस्थिरता र सामाजिक विखण्डन
सरकार बारम्बार फेरबदल हुँदा नीति कार्यान्वयनमा अड्चन आइरहेको छ। आप्रवासन, बेरोजगारी र कर प्रणालीबारे जनमत विभाजित छ। समाजमा ध्रुवीकरण चर्किँदै गएको छ।
अन्तर्राष्ट्रिय दृष्टिकोणबाट इटालीको अवस्था
युरोपेली संघको केन्द्रमा बसे पनि इटाली भित्री समस्यामा गहिरिँदै गएको छ। लगानी घट्दै जाँदा अन्तर्राष्ट्रिय अर्थतन्त्रमा इटालीको प्रतिस्पर्धात्मक क्षमता कमजोर हुँदैछ।
शिक्षा र युवा पलायन: भविष्यमाथिको अर्को संकट
इटालीको संकट जनसंख्या र अर्थतन्त्रमा मात्र सीमित छैन; देशको शिक्षा प्रणाली र प्रतिभा व्यवस्थापनमा पनि गहिरो समस्या देखिएको छ। उत्कृष्ट विश्वविद्यालयहरू र प्रविधिमा आधारभूत संरचना भए पनि इटालीका थुप्रै युवा स्नातकहरू राम्रो अवसरको खोजीमा विदेश पलायन गरिरहेका छन्।
यो ‘ब्रेन ड्रेन’ प्रवृत्तिले देशभित्र नवप्रवर्तन, स्टार्टअप र भविष्यका नेताहरूको विकासमा गम्भीर असर पुर्याइरहेको छ। जब शिक्षित युवाहरू देश छाड्छन् र बुढो जनसंख्या बढ्छ, तब इटालीले दीर्घकालीन पुनरुत्थानमा अत्यन्त कठिनाइ भोग्न सक्छ। यो अवस्था युरोपका अन्य विकसित देशहरूका लागि पनि चेतावनी स्वरूप हो—जनशक्ति र प्रतिभाको संरक्षण नगर्दा कस्तो संकट आउन सक्छ भन्ने उदाहरण।
१ दिनार = ४३५ रुपैयाँ! नेपाली रुपैयाँको बेहोश हालत किन?
निष्कर्ष: चेतावनी स्वरूप एक उदाहरण
‘इटाली मर्न थालेको देश’ भन्ने टिप्पणी केवल अतिशयोक्ति होइन। यो विकसित राष्ट्रहरूलाईसमेत जनसांख्यिक रणनीति, दीगो आर्थिक नीति र समावेशी सामाजिक संरचना आवश्यक छ भन्ने चेतावनी हो।
तपाईंको प्रतिक्रिया