युद्धको दीर्घकालीन संकट, मानवीय क्षति, ऊर्जा संकट र असफल कूटनीति — युक्रेन–रूस संघर्ष अब विश्व राजनीति र सुरक्षाको केन्द्रमा छ

काठमाडौं, जेठ २६ – रूस युक्रेन युद्ध आजसम्म १२०१ दिन पार गरिसकेको छ। सन् २०२२ फेब्रुअरी २४ मा सुरु भएको यो संघर्षले युरोपको सुरक्षा, विश्व राजनीतिक स्थिरता, र मानवीय अस्तित्वमा गहिरो प्रभाव पार्दै आएको छ। प्रारम्भमा किभ नियन्त्रणमा लिने प्रयास असफल भएपछि युद्ध पूर्वी र दक्षिणी युक्रेनमा केन्द्रित रहँदै आएको छ।

मोर्चा स्थिर, क्षति स्थायी

२०२३ मा युक्रेनले केही क्षेत्र फिर्ता लिए पनि हाल युद्ध स्थिर मोर्चामा पुगेको छ। रूसले डोनबास र काला समुद्र क्षेत्र नियन्त्रणमा राखिरहेको छ। बाखमुत, डोनेट्स्क, मारीउपोलजस्ता सहर युद्धको केन्द्रबिन्दु बनेका छन्।

५ लाख सैनिक हताहत, ७० हजार नागरिक मृत

मानवीय क्षतिको हिसाबले यो युद्ध भयावह छ। करिब ५ लाख सैनिक मरेका वा घाइते भएका छन् भने ७० हजारभन्दा बढी निर्दोष नागरिकले ज्यान गुमाएका छन्। १ करोड २० लाखभन्दा बढी युक्रेनी विस्थापित भइसकेका छन्, जसले युरोपमा शरणार्थी संकट निम्त्याएको छ।

वैश्विक असर: ऊर्जा र खाद्यान्न संकट

युद्धका कारण विश्वव्यापी असर परिरहेको छ। रूसी ग्यास आपूर्तिमा आएको बाधा, युक्रेनको खाद्यान्न आपूर्ति ठप्प, र आर्थिक प्रतिबन्धहरूले बजार अस्थिर बनेको छ। फिनल्यान्ड र स्वीडेनले नाटोमा प्रवेश गरेपछि सैन्य सन्तुलनमा व्यापक फेरबदल आएको छ।

कूटनीति असफल, शान्ति टाढै

युक्रेनले सम्पूर्ण भूमि फिर्ता चाहन्छ भने रूसले कब्जा गरिएका भूभागमा अधिकार जमाउने रणनीति लिएको छ। यो असहमतिले शान्ति वार्तालाई अवरुद्ध बनाइरहेको छ। हालसम्म कुनै प्रभावकारी वार्ता सम्भव भएको छैन।

गाजामा ९ सन्तान गुमाएकी डाक्टर अझै अरु बालबालिका बचाउँदै

निष्कर्ष: अनिश्चित भविष्यको छायामा युक्रेन

रूस–युक्रेन युद्ध अब दीर्घकालीन संकटमा परिणत भइसकेको छ। शान्ति प्रक्रिया निष्क्रिय छ, क्षति गहिरिँदैछ, र अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय केवल हेरेर बसिरहेको अवस्था छ। समाधान अझै अपारदर्शी छ — तर मानवीय पीडा दिनप्रतिदिन गहिरिँदै गएको छ।